Bu Blogda Ara

31 Ocak 2012 Salı

Edebi Portreler Kitabı Üzerine - Cengiz Yalçınkaya


Edebi Portreler, Hakkı Süha Gezgin'in Yeni Mecmua'da kaleme aldığı hatıra değeri taşıyan yazıların Beşir Ayvazoğlu tarafından hazırlanarak okuyucuya sunulmuş güzel bir eser.

Kitabın Ortaya Çıkışı

Beşir Ayvazoğlu, bu eserin meydana gelmesiyle ilgili kitabın girişinde şöyle bir açıklama yapıyor:

' Hakkı Süha Gezgin ismini öteden beri bilirdim; fakat hakkında pek fazla bilgim yoktu. Onunla ilgilenmeye Tarık Buğra'nın biyografisini yazarken başladım. Değerli romancımız İstanbul Erkek Lisesi'nde edebiyat hocası olan Hakkı Süha Bey'den büyük bir sevgi ve hayranlıkla söz ediyor ve onun Türkçe kavramını adeta kafasına mıhladığını söylüyordu. Alaeddin Yavaşca da kendisiyle yaptığım bir mülakat sırasında edebiyat hocası Hakkı Süha Bey hakkında son derece müsbet kanaatler serdederek musikişinaslığından söz edince iyiden iyiye meraklanıp bu az bilinen şahsiyeti daha yakından tanımaya karar vermiştim. Önce Yeni Mecmua'da yayımlandığını bildiğim edebi portrelerini okudum. Tecrübeli bir edebiyat hocasının yılllar içerisinde kesinleşmiş hükümlerini taşıyan, kısa, çarpıcı ve çok büyük bir kısmı hatıra tadı taşıyan önemli metinlerdi. Hakkı Süha Bey'in bunları niçin kitaplaştırmadığını bilmiyorum. Belki yazmak istediği başka portreler de vardı. Şaşırtıcı olan, bugüne kadar kimsenin bu portreleri akıl etmemiş olmasıdır. Doğrusu pek zor bir iş de sayılmazdı. Yaptığım iş, Atatürk Kitaplığı'nda yüz civarında metnin fotokopisini çektirip bir araya getirmekten ibaret. Bunlara Çınaraltı'nda çıkmış Musikişinas Portrelerini de ekleyince ortaya harika bir derleme çıktı.

Portreler Hakkında

Hakkı Süha Gezgin'in Yeni Mecmua'nın 26 Mayıs 1939 tarihli 4. sayısında Ömer Seyfettin'in portresiyle başlayan Edebi Portreler dizisi, 11 Nisan 1941 tarihli 102. sayıda çıkan Müfit Ratip portresiyle sona ermiştir. Toplam doksan üç portreden oluşuyor. On kadar ismin metinlerin yazıldığı sırada hayatta olmadığını görüyoruz. Bu on kadar ismin dışında diğer edebiyat adamlarını yakından tanıyan Hakkı Süha'nın portreleri, bu bakımdan edebiyat tarihimiz açısından büyük bir önem taşıyor.

Hakkı Süha Bey'in kaleme aldığı portrelerin büyük bir kısmında yer alan hükümlerin doğruluğunu Beşir Ayvazoğlu da onaylıyor. Yine Ayvazoğlu, Hakkı Süha Gezgin'in Yahya Kemal ve Necip Fazıl hakkında bilmediğimiz sebeplerle hissi davrandığı kanaatinde. Edebiyat adamlarının portrelerinin yanında ünlü musikişinasların portrelerini de yazan Gezgin, böylece edebiyatçı kimliğinin yanında iyi bir musiki adamı olduğunu da ortaya koyuyor.

Kitapta Peyami Safa'nın İsmail Safa portresi hakkında eleştirisi ve Hakkı Süha'nın buna cevabı da yer alıyor. Aynı zamanda Faik Ali'nin kendi portresi hakkında itirazlarını dile getiren mektubunu da okuyabiliyoruz.

Portreler alfabetik olarak sıralanmış. Ancak kitabın sonunda yayımlandıkları sıranın, derginin ve tarihin olduğu bir liste yer alıyor. Ahmet Mithat'tan Halide Edip'e, Halit Ziya'dan Ziya Gökalp'e birçok önemli edebi şahsiyeti eserde görebiliyoruz.

Yaklaşık doksan beş ismin yer aldığı kitap, edebiyat tarihimiz açısından çok önemli bir yerde duruyor.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder